Η άνοδος και η πτώση της ελληνικής καπνοβιομηχανίας
16/09/2012
Για την συγγραφή αυτού του άρθρου, αφορμή μου έδωσε το βιβλίο ‘’Ευάγγελος Παπαστράτος, Η δουλειά και ο κόπος της, Από την ζωή μου’’ που πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Gema. Στις αρχές του 20ου αιώνα, το Αγρίνιο είναι ο κύριος τόπος παραγωγής καπνών ανεπεξέργαστων, χαμηλής ποιότητας και γι’ αυτό μικρής αξίας στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Εξίσου ανοργάνωτο είναι και το καπνεμπόριο.
Ο Παπαστράτος αλλάζει τα δεδομένα. Προτρέπει τους παραγωγούς να ασχοληθούν με τα ποιοτικά καπνά, ενώ αποφεύγει τους πατρινούς μεσάζοντες και έρχεται σε άμεση επαφή με τις αγορές του εξωτερικού προσπαθώντας να αποκαταστήσει τη φήμη των καπνών του Αγρινίου. Παράλληλα αλλάζει τον τρόπο συσκευασίας, έτσι ώστε να ελέγχει τη σταθερή ποιότητα των καπνών που εμπορεύεται.
Οι προσπάθειες του θα αποδώσουν, αφού θα καταφέρει να μπει στην γερμανική αγορά τροφοδοτώντας ένα από τα μεγαλύτερα τότε εργοστάσια ελληνικών συμφερόντων στη Γερμανία- ανήκε στον βασιλιά Κωνσταντίνο!!!
Μετά τους βαλκανικούς πολέμους 1912-13, η οικογένεια πλέον Παπαστράτου- με την συμμετοχή και των αδελφών Σωτήρη, Ιωάννη και Επαμεινώνδα- ανεγείρει στο κέντρο του Αγρινίου τεράστιες καπναποθήκες, όπου συγκεντρώνει σχεδόν όλη τη σοδειά της Αιτωλοακαρνανίας.
Στις 21 Μαΐου 1931 γίνονται τα επίσημα εγκαίνια του καπνεργοστασίου των Αφων Παπαστράτου (12.000 τ.μ.) στον Πειραιά.
Βέβαια την ίδια προπολεμική εποχή μεσουρανούν και άλλες καπνοβιομηχανίες π.χ. Αφοί Καρέλλια, Κεράνης κ.α., αλλά μεταπολεμικά και η γνωστή μας συνεταιριστική καπνοβιομηχανία ΣΕΚΑΠ που εδρεύει και δραστηριοποιείται στην Βιομηχανική Περιοχή της Ξάνθης.
Για να δείξουμε την ανάπτυξη που επέφερε η καλλιέργεια του καπνού και η καπνεμπορία, την ευρωστία του κλάδου αλλά και τα οφέλη της ελληνικής οικονομίας, παραθέτω τα παρακάτω στοιχεία του Υπουργείου Βιομηχανίας (1939): «Στα καπνά ασχολούνται εργάτες και υπάλληλοι περίπου 1.000.000 άτομα, σχεδόν το 1/6 του πληθυσμού. Από την πώληση των καπνών στο εξωτερικό εισάγονταν χρήματα που αντιπροσωπεύουν το 40% -50% των χρημάτων που εισάγονται από άλλα προϊόντα (δέρματα, σταφίδα, ελιές, υφάσματα κ.α.). Από την φορολογία του καπνού το ελληνικό κράτος εισπράττει περίπου 2 δισεκατομμύρια δραχμές, το 1/5 των προσόδων του από τη φορολογία.».
Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, όμως θα αλλάξει τα δεδομένα. Οι αμερικάνικες καπνοβιομηχανίες θα εισβάλλουν στην Ευρώπη και θα αλώσουν τις αγορές μεταξύ των οποίων και τη γερμανική, στην οποία οι Αδελφοί Παραστράτου είχαν κατακτήσει περίοπτη θέση.
Την μείωση των εξαγωγών τους ένοιωσαν και οι λοιπές ελληνικές καπνοβιομηχανίες στην Ευρώπη και αλλαχού. Η σταδιακή πτώση του τζίρου σήμαινε την αρχή του τέλους για την ελληνική καπνοβιομηχανία. Η πορεία είχε ήδη προδιαγραφεί. Οι εξαγορές άρχιζαν με την επέλαση των αμερικανικών πολυεθνικών.
Η επιχείρηση Παπαστράτος δραστηριοποιείται ως σήμερα και ανήκει πια στον όμιλο Philip Morris. Το ίδιο συμβαίνει και με τα άλλα brand names (μάρκες) των άλλων καπνοβιομηχανιών. Μόνο η ΣΕΚΑΠ κρατάει άμυνα και ανήκει ακόμη σε ελληνικά χέρια. Το ακόμη σημαίνει ότι, τελευταία, αραβικά επενδυτικά συμφέροντα (funds) έχουν προσεγγίσει την ΣΕΚΑΠ με στόχο την αποπληρωμή όλων των υποχρεώσεων της και εν τέλει την εξαγορά της συνεταιριστικής βιομηχανίας. Τα καπνά Virginia που αυτή επεξεργάζεται αρέσουν πολύ στο αραβικό ‘’καπνιστικό’’ καταναλωτικό κοινό.
Ώρα να κλείσω κι εγώ αυτό το άρθρο, να καπνίσω ένα τσιγαράκι Cooper, να πάνε κάτω τα φαρμάκια!
Ο Παπαστράτος αλλάζει τα δεδομένα. Προτρέπει τους παραγωγούς να ασχοληθούν με τα ποιοτικά καπνά, ενώ αποφεύγει τους πατρινούς μεσάζοντες και έρχεται σε άμεση επαφή με τις αγορές του εξωτερικού προσπαθώντας να αποκαταστήσει τη φήμη των καπνών του Αγρινίου. Παράλληλα αλλάζει τον τρόπο συσκευασίας, έτσι ώστε να ελέγχει τη σταθερή ποιότητα των καπνών που εμπορεύεται.
Οι προσπάθειες του θα αποδώσουν, αφού θα καταφέρει να μπει στην γερμανική αγορά τροφοδοτώντας ένα από τα μεγαλύτερα τότε εργοστάσια ελληνικών συμφερόντων στη Γερμανία- ανήκε στον βασιλιά Κωνσταντίνο!!!
Μετά τους βαλκανικούς πολέμους 1912-13, η οικογένεια πλέον Παπαστράτου- με την συμμετοχή και των αδελφών Σωτήρη, Ιωάννη και Επαμεινώνδα- ανεγείρει στο κέντρο του Αγρινίου τεράστιες καπναποθήκες, όπου συγκεντρώνει σχεδόν όλη τη σοδειά της Αιτωλοακαρνανίας.
Στις 21 Μαΐου 1931 γίνονται τα επίσημα εγκαίνια του καπνεργοστασίου των Αφων Παπαστράτου (12.000 τ.μ.) στον Πειραιά.
Βέβαια την ίδια προπολεμική εποχή μεσουρανούν και άλλες καπνοβιομηχανίες π.χ. Αφοί Καρέλλια, Κεράνης κ.α., αλλά μεταπολεμικά και η γνωστή μας συνεταιριστική καπνοβιομηχανία ΣΕΚΑΠ που εδρεύει και δραστηριοποιείται στην Βιομηχανική Περιοχή της Ξάνθης.
Για να δείξουμε την ανάπτυξη που επέφερε η καλλιέργεια του καπνού και η καπνεμπορία, την ευρωστία του κλάδου αλλά και τα οφέλη της ελληνικής οικονομίας, παραθέτω τα παρακάτω στοιχεία του Υπουργείου Βιομηχανίας (1939): «Στα καπνά ασχολούνται εργάτες και υπάλληλοι περίπου 1.000.000 άτομα, σχεδόν το 1/6 του πληθυσμού. Από την πώληση των καπνών στο εξωτερικό εισάγονταν χρήματα που αντιπροσωπεύουν το 40% -50% των χρημάτων που εισάγονται από άλλα προϊόντα (δέρματα, σταφίδα, ελιές, υφάσματα κ.α.). Από την φορολογία του καπνού το ελληνικό κράτος εισπράττει περίπου 2 δισεκατομμύρια δραχμές, το 1/5 των προσόδων του από τη φορολογία.».
Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, όμως θα αλλάξει τα δεδομένα. Οι αμερικάνικες καπνοβιομηχανίες θα εισβάλλουν στην Ευρώπη και θα αλώσουν τις αγορές μεταξύ των οποίων και τη γερμανική, στην οποία οι Αδελφοί Παραστράτου είχαν κατακτήσει περίοπτη θέση.
Την μείωση των εξαγωγών τους ένοιωσαν και οι λοιπές ελληνικές καπνοβιομηχανίες στην Ευρώπη και αλλαχού. Η σταδιακή πτώση του τζίρου σήμαινε την αρχή του τέλους για την ελληνική καπνοβιομηχανία. Η πορεία είχε ήδη προδιαγραφεί. Οι εξαγορές άρχιζαν με την επέλαση των αμερικανικών πολυεθνικών.
Η επιχείρηση Παπαστράτος δραστηριοποιείται ως σήμερα και ανήκει πια στον όμιλο Philip Morris. Το ίδιο συμβαίνει και με τα άλλα brand names (μάρκες) των άλλων καπνοβιομηχανιών. Μόνο η ΣΕΚΑΠ κρατάει άμυνα και ανήκει ακόμη σε ελληνικά χέρια. Το ακόμη σημαίνει ότι, τελευταία, αραβικά επενδυτικά συμφέροντα (funds) έχουν προσεγγίσει την ΣΕΚΑΠ με στόχο την αποπληρωμή όλων των υποχρεώσεων της και εν τέλει την εξαγορά της συνεταιριστικής βιομηχανίας. Τα καπνά Virginia που αυτή επεξεργάζεται αρέσουν πολύ στο αραβικό ‘’καπνιστικό’’ καταναλωτικό κοινό.
Ώρα να κλείσω κι εγώ αυτό το άρθρο, να καπνίσω ένα τσιγαράκι Cooper, να πάνε κάτω τα φαρμάκια!
HTML Comment Box is loading comments...